Η πολυσημία της πολυτροπικότητας. Με πρόσωπο ή με προσωπείο;

Την αφορμή έδωσε μια συζήτηση  που είχα με τους μαθητές μου στη Νεοελληνική Γλώσσα στη Γ΄Λυκείου. Συζητώντας το θέμα των ανθρώπινων δικαιωμάτων που διαστέλλονται από τα πολιτικά - αστικά, ο λόγος έφερε τη συζήτηση στην απαγόρευση της ισλαμικής  μαντίλας στη Γαλλία. 

Καταλήξαμε ότι  η συγκάλυψη της ιδιοπροσωπίας  καθενός από εμάς (εξωτερική και εσωτερική/ιδεολογική) δεν επαρκεί να εξασφαλίσει ούτε τη γνήσια ελευθερία  ούτε την κοινωνική αρμονία. Αυτού του είδους η ομοιομορφία είναι πλαστή και οδηγεί στον κομφορμισμό. Το να αποκρύβεις  συστατικά στοιχεία της ιδιοπροσωπίας  σου δε σε φέρνει πιο κοντά στους άλλους. Πολύ περισσότερο η κοινωνική γαλήνη (στην οποία στοχεύουν με τη εξασφάλιση της φαινομενικής απαλοιφής των διαφορών) δεν είναι αληθινή αλλά επιβεβλημένη.

          Δε χρειάζεται να «σβήσουμε το πρόσωπό μας» για να μπορέσουμε να προσεγγίσουμε τον άλλο ή έστω για να μη συγκρουστούμε μαζί του, καταλήξαμε.  

Να όμως που ο Άγγελος μου έστειλε το παρακάτω τηλεοπτικό spot του οργανισμού Pro Infirmis που αφορά τη σχέση μας με άτομα με ειδικές ανάγκες :

Η δίψα της ψυχής για επαφή, για επικοινωνία παραμένει ίδια για όλους.

 Το βιντεάκι τελειώνει με το σχόλιο:

«Χρειάζεται να μεταμφιεστούμε για να πλησιάσουμε τον άλλον;

Προσέγγισε / πλησίασε»

• Τι έκανε το πρόσωπο της ιστορίας; 
• Για ποιο λόγο το έκανε; Ποια ήταν η πραγματική του πρόθεση; 
• Εκπλήρωσε το σκοπό του; 
• Τι ώθησε τους περαστικούς να τον προσεγγίσουν; 
• Ποιος είναι ο στόχος του ερωτήματος των δημιουργών της μικρής ταινίας;

Και γενικότερα:

• Χρειάζονται προσωπεία σήμερα οι άνθρωποι για να επικοινωνούν; Γιατί;
• Η προσποίηση, η υιοθέτηση προσωπείων, διευκολύνει ή δυσχεραίνει τις ανθρώπινες σχέσεις; 

 Και μια πιο "τεχνική" ερώτηση:

• Ποιους τρόπους και ποια μέσα πειθούς χρησιμοποίησαν οι δημιουργοί της μικρής ταινίας;